Een vergissing om bestwil

Een voormalig collega van mij was kleurenblind en volgens hem zag alles er min of meer blauw uit. Omdat hij met die aandoening was geboren, hebben we dat natuurlijk nooit met zekerheid kunnen bepalen. Wie weet zag hij alles wel door een roze bril en dacht hij alleen maar dat het blauw was. Het klinkt vast als een vreselijk probleem maar over het algemeen had hij, noch de anderen daar veel last van. Tot hij op een dag vroeg of ik iets voor hem wilde halen: ‘Het zit in de koffer van mijn auto, het is die paarse achteraan op de parking.’ Of die keer dat hij naar de winkel telefoneerde met de vraag: ‘Kun je eens kijken wat dat beeld van die groene flamingo kost?’

De beperkte moeilijkheden waren meestal grappig, maar soms filosofisch van aard. Stel dat iemand mij zou hebben gevraagd welke kleur fiets hij had, dan zou ik hebben geantwoord dat die bruin was. Dat was tenslotte wat hij mij had gezegd en ik ging ervan uit, dat hij die informatie uit een goede bron had vernomen. Zijn vrouw, de fietsverkoper of een behulpzame buurman. Wie zou er nu liegen over de kleur van een fiets? Maar stel dat die fiets in werkelijkheid rood of paars bleek te zijn, zou dat dan betekenen dat ik een leugenaar was? Ik zou antwoorden van niet, want ik had tenslotte niets meer gedaan dan de informatie herhaald, zij het valse informatie. Ik beweer natuurlijk niet dat onwetendheid een excuus is, maar je moet ergens een grens trekken. Met ‘Ich habe das nicht gewust,’ kom je bij mij niet weg, maar vergissen is menselijk.

En dan heb je nog het leugentje om bestwil. Bijvoorbeeld als een jager mij zou vragen of het hertje naar links, of naar rechts was gelopen. Met zo’n leugen zou ik geen enkel probleem hebben, maar het zou wel een leugen blijven. Als die jager nu zou hebben gezegd: ‘Het hertje is naar rechts gelopen hé?’ dan heeft hij zich vergist. Net zoals mijn collega over de kleur van zijn fiets. Als ik hem dan niet verbeter… Ik weet het, dat zou niet netjes zijn, maar ik zou technisch gezien niet liegen.

Zo stond er onlangs een vrouw aan de voordeur met de vraag of dit nummer 104 was. De bel doet het wel, maar het huisnummer is eraf gevallen. In eerste instantie heb ik haar gezegd dat dit de oneven kant van de straat was, maar toen zei ze dat ze voor de poetsfirma werkte.

‘U bedoelt huisnummer 104! Maar natuurlijk…’