Voor de klas

Ik kan hun hersenen horen kraken. Gefronste gezichtjes en hard schrijvende handen is wat ik zie van achter mijn bureautje in het grote lokaal. “Het is bijna pauze, de laatste loodjes jongens,” zeg ik om – in mijn ogen – de pijn een beetje te verzachten. Ik krijg een aantal dode blikken terug, maar het blijft doodstil. Wat ongemakkelijk eigenlijk.

“Chloé, waarom moet ik dit eigenlijk leren?” is een vraag die ik regelmatig naar mijn hoofd gesmeten krijg. En héél eerlijk? Ik kan niet eens een goed beargumenteerd standpunt verzinnen om mijn leerlingen gerust te stellen dat waar ze mee bezig zijn, zeer effectief is om later een goede toekomst tegemoet te gaan.

Want is dat dan écht zo? En wat is dan een goede toekomst? Tegenwoordig wordt er vanuit onze maatschappij van elke leerling verwacht dat ze hoogopgeleid worden. Je wil tenslotte toch een goed salaris hebben? Oh, en als je niet overgaat? “Wat een schande, dan moet je naar een andere school…,” zeggen ze dan. Maar probeer maar eens een school binnen te komen met een cijferlijst onder de 5,5. ‘We hoeven je niet,’ is dan de boodschap die het kind te horen krijgt. Je bent niet goed genoeg.

Mijn zorgen over de mentale gesteldheid van deze jonge pubers worden met de dag groter. Ik zie zoveel (faal)angstige, onzekere, antisociale en af en toe bijna gerobotiseerde wezentjes om me heen, dat het me af en toe gewoon verdrietig maakt.

Elke vrijdag coach ik een meisje van vijftien jaar in het aanleren van studievaardigheden. Ze besteedt een ongezond aantal uren per dag aan haar leerwerk en voelt zich eenzaam, omdat ze niet meer met haar vriendinnen afspreekt. Ondanks de tijd die ze in haar leerwerk steekt, haalt ze nog steeds niet de cijfers die van haar verlangd worden en is ze keer op keer bang om haar ouders te vertellen dat ze wéér een 4,3 heeft gehaald voor aardrijkskunde. Toen ik haar vroeg wat haar dan precies bang maakte om het haar ouders te vertellen, antwoordde ze: “Ik mag pas stoppen met leren van mijn vader als ik geleerd heb om een tien te halen.” Serieus? Je kan mij niet wijsmaken dat haar vader altijd tienen haalde op de middelbare school.

In mijn ogen moeten we afstappen van deze prestatiecultuur, met een veel te hoge druk en focus op cijfertjes. Waarom leren we niet op school hoe je voor jezelf moet zorgen, zowel fysiek als mentaal? Hoe houd je van jezelf? En hoe ga je met andere mensen om? Als we daar nou eens de focus op leggen in plaats van wie Lodewijk XIV was, of de betoonde en niet-betoonde klanken in de Duitse literatuur.

Dan zou de wereld er vast een stukje mooier uitzien.